وحشت‌های خواب

ترس از خواب چیست؟

وحشت از خواب که “وحشت شبانه” نیز نامیده می شود، در کودکان کم سن و سال شایع تر است. کودکی که دچار وحشت خواب است، اغلب فریاد می زند یا جیغ می کشد و بسیار مضطرب و حتی وحشت زده و حتی گیج و مبهوت به نظر می رسد. همچنین ممکن است به سوالات پاسخ های نامناسبی بدهد. اگر چه ممکن است کودک شما بیدار به نظر برسد، اما در واقع عمیقا خواب است. از این رو کودکان معمولا از کاری که انجام می دهند کاملا بی اطلاع هستند. 

کودک دچار وحشت خواب ممکن است دست و پا چلفتی باشد؛ به اطراف پرت شود، شما را کنار بزند، یا به شیوه های عجیب دیگری رفتار کند. 

وحشت های خواب معمولا ۵ تا ۱۰ دقیقه، هر از چند گاهی بیشتر طول می کشند. از آنجا که آن ها در طول داستان خواب هستند، کودکان هیچ خاطره ای از این وقایع ندارند. سخت ترین بخش برای والدین این است که اغلب کودکان از آرام شدن اجتناب می کنند. حتی اگر با آنها صحبت کنید یا سعی کنید آن ها را آرام کنید، ممکن است هیجان زده تر شوند. 

وحشت های خواب کابوس نیستند. کودک شما در طول این رویدادها خواب نمی بیند. بنابراین، وحشت از خواب در واقع برای یک کودک بسیار کمتر از یک کابوس معمولی یا رویای بد ناراحت کننده است. 

وحشت از خواب نشانه ای از مشکلات روانی یا نتیجه یک رویداد آسیب زا نیست. 

 

چه چیزی باعث از بین رفتن ترس ها می شود؟ 

وحشت های خواب معمولا در طی عمیق ترین مرحله خواب که “خواب با موج آهسته” نیز نامیده می شود، رخ می دهند. بنابراین این اتفاق در ۱ تا ۲ ساعت اول پس از به خواب رفتن یعنی زمانی که خواب عمیق به احتمال زیاد رخ می دهد، دیده می شود. از این رو وحشت از خواب در کودکان کوچکتر که خواب عمیق تری نسبت به نوجوانان یا بزرگسالان دارند، شایع تر است.

کودکانی که ترس از خواب دارند نیز با احتمال بیشتری در خواب راه می روند و برعکس. 

ترس از خواب زمانی بیشتر اتفاق می افتد که کودک شما خواب کافی نداشته باشد. این موضوع باعث می شود که بدن پس از نداشتن خواب کافی، خواب عمیق تری داشته باشد و هرچه خواب عمیق تر باشد، احتمال وقوع وحشت در خواب بیشتر خواهد بود. پس هر چیزی که منجر به عدم خواب کافی شود، مانند زمانی که کودک شما برای اولین بار شروع به چرت زدن می کند یا تغییری در برنامه او به وجود می آید (برای مثال شروع مدرسه) ممکن است باعث وحشت خواب شود. 

احتمال وحشت از خواب نیز با هر عاملی که خواب را قطع یا مختل کند، افزایش می یابد. این عوامل شامل موارد زیر است:

• برنامه خواب نامنظم (رفتن به رختخواب و بیدار شدن در زمان های مختلف از یک روز تا روز بعد)
• سایر اختلالات خواب مانند خروپف یا آپنه خواب
• تب و  بیماری
• برخی داروها
• خوابیدن با مثانه پر
• خوابیدن در محیطی متفاوت، مانند کمپ یا خانه دوست یا پدربزرگ
• خوابیدن در محیطی پر سر و صدا
• استرس

 

چگونه باید به ترس های خواب کودک خود پاسخ دهید؟

• کودک خود را در محیط امن نگه دارید.

مهم ترین کاری که می توانید در صورت خواب آلودگی کودکتان انجام دهید این است که او را در محیط امن نگه دارید. اگرچه بسیاری از کودکان مبتلا به ترس از خواب از رختخواب خارج نمی شوند، اما بسیاری از آن ها نیز در خواب راه می روند و می توانند به خود آسیب برسانند. مطمئن شوید که تمام درهای بیرونی ایمن هستند. اطمینان حاصل کنید که پنجره ها، به خصوص طبقه دوم یا بالاتر، به اندازه کافی باز نشوند که کودک شما بتواند از آن ها بپرد. 

• کودک خود را بیدار نکنید.

اگرچه این کار برای کودک شما مضر نیست، اما با تلاش برای بیدار کردن کودک در طول خواب هیچ چیز به دست نمی آید. حتی ممکن است کودک شما را مضطرب تر کند.

• سعی کنید دخالت نکنید.

واکنش طبیعی والدین این است که سعی کنند در این موارد کودک خود را آرام کنند. سعی کنید در برابر انجام این کار مقاومت کنید، زیرا اغلب کودکان بیشتر ناراحت می شوند. بهتر است به آرامی وارد اتاق کودک خود شوید، در همان نزدیکی بایستید و اجازه دهید که این قسمت از مسیر خواب خود را طی کند. اگر در این کار دخالت نکنید، وحشت خواب با سرعت بیشتری به پایان می رسد. اگر کودک شما از رختخواب بیرون آمده است، او را به آرامی به سمت تخت راهنمایی کنید، اما اگر مقاومت می کند، بگذارید راحت باشد.

• مطمئن شوید که کودک شما خواب کافی دارد.

اگر کودک شما صبح ها خسته به نظر می رسد، ممکن است خواب کافی نداشته باشد. از آنجا که ترس از خواب بیشتر زمانی اتفاق می افتد که کودک شما خواب کافی نداشته باشد، سعی کنید زمان خواب را به ساعات زودتری از شب تغییر دهید.

• برنامه خواب منظمی داشته باشید.

احتمال بروز اختلالات خواب در شب هایی که کودک شما در زمان یا مکان متفاوتی نسبت به زمان و مکان معمول به خواب می رود، بیشتر است. 

• به دنبال نشانه هایی از سایر اختلالات خواب باشید. 

اگر کودک شما زمان زیادی را برای به خواب رفتن صرف می کند، در طول شب به طور دیوانه وار بیدار می شود، خرناس می کشد، یا خواب شبانه خوبی ندارد، ممکن است بیشتر دچار ترس از خواب شود. رسیدگی به این مشکلات خواب اغلب باعث کاهش یا حتی از بین رفتن ترس های خواب می شود.

• در مورد ترس از خواب در روز بعد بحث نکنید.

صبح روز بعد از یک واقعه، در مورد آن با فرزندتان بحث نکنید، مگر اینکه او آن را مطرح کند. بحث در مورد این رویداد ممکن است او را نگران یا خجالت زده کند. به فرزندتان اطمینان دهید که اینها طبیعی هستند، مضر نیستند.

• از کافئین پرهیز کنید.

کافئین می تواند خواب کودک شما را مختل کند و احتمال وحشت از خواب را افزایش دهد.

• درمان اضافی.

در اغلب موارد، وحشت از خواب نیاز به درمان خاصی ندارد. با این حال، در موارد شدید که این رفتارها با آسیب، خشونت یا اختلال جدی در خانواده همراه است، درمان ممکن است ضروری باشد. درمان می تواند شامل دارو یا تکنیک های رفتاری باشد. اگر کودک شما دچار ترس های خواب مکرر یا شدید است یا نگران هستید، حتما با پزشک کودک خود صحبت کنید.